Każdy użytkownik samochodu od czasu do czasu musi zaglądnąć do układu hamulcowego. Czy to klocki czy to tarcze hamulcowe. Od dawna trwa również dyskusja nad tym, co jest lepsze i co przejedzie więcej kilometrów.
Płytka dyskusja
Dyskusja ta jest mocno spłycana do finałowego pytania. O ile w samochodach osobowych przypada mniej czynników wpływających na rezultat o tyle w pojazdach ciężkich jest ich zdecydowanie więcej.
Check lista
Rezultat kilometrowy na danym typie klocków lub tarcz jest wypadkową wcześniejszych decyzji i jakości obsługi technicznej oraz szeroko rozumianej kultury technicznej.
- Regenerowane czy nowe – na to pytanie w jednym z wcześniejszych wpisów bardzo mocno się rozpisywałem wskazując na przewagę podzespołów nowych. Na pierwszy rzut oka tańsza część regenerowana jak np. zacisk, siłownik, modulator (jednostka sterująca systemem hamulcowym oraz ABS) w cyklu życia pojazdu okazuje się droższa. Ilość wymian plus koszt roboczogodziny daje jednoznaczny wynik na korzyść podzespołów nowych.
- Pneumatyka – jakość powietrza w układzie pneumatycznym pojazdu jest rzeczą mocno niedocenianą. Powietrze produkowane do zasilenia układów np. hamulcowego czy drzwiowego musi podlegać filtracji z cząstek wilgoci oraz oleju pochodzących ze sprężenia oraz z samego kompresora (układ tłokowy). Do dobrej, jakości powietrza niezbędny jest filtr osuszający (osuszacz) oraz separator oleju (haldex). Zanieczyszczenia stałe i woda powodują korozję oraz zapychanie drobnych kanalików w zaworach, nie wspominając o awariach elektroniki.
-
- Separator oleju Haldex
-
- Filtr osuszacza powietrza
3. Przewody powietrzne – konstrukcja pojazdu cały czas pracuje wraz z elementami zawieszenia. Ciągłe zginanie i rozciąganie wymaga elastyczności przewodów dostarczających powietrze. Brak lub niedostateczna ilość powietrza to blokowanie hamulców.
4. System ABS/EBS/retarder – roboczy układ hamulcowy w pojazdach ciężkich wspomagany jest przez hamulec dodatkowy tzw. retarder. Może być to osobny element lub zintegrowany ze skrzynią biegów chłodzony wodą lub olejem, który generuje siłę hamowania bez użycia okładzin ciernych. Przy umiejętnym użytkowaniu może on wydłużyć żywotność klocków wielokrotnie. W autobusach miejskich jest on połączony z czujnikami ABS, przez co np. brak sygnału czujnika ABS (przerwany kabel) lub jego usterka powoduje brak retardera.
5. Siłownik hamulcowy – odpowiada za sterowanie zaciskiem hamulcowym tj. za pomocą sprężyny oraz powietrza generuje wysunięcie lub zwolnienie bolca, który to powoduje uruchomienie mechanizmu zębatego zacisku hamulcowego i przemieszczenie się klocków na tarcze. Zablokowanie siłownika jest częstą przyczyną blokowania hamulców lub ich całkowitego zablokowania. Regenerowane siłowniki umieją pod ciśnieniem 8-12 barów się rozpaść i wystrzelić śmiercionośne kawałki blachy. Najmniejszym problemem jest przedziurawiona opona, większym obrażenia mechanika, który pracował przy takim układzie.
6. Zacisk hamulcowy – tutaj można pisać wiele. Jeśli już to tylko fabryczna regeneracja np. Meritor. Zacisk hamulcowy wymieniany ze względu na awarie po 1,5, 10, 30 tysiącach kilometrów może całkowicie zaburzyć obraz wydajności elementów układu hamulcowego. W dużej flocie wybranie nieodpowiedniego dostawcy może generować nawet 30% ogólnej pracy serwisantów!
7. Klocki i tarcze hamulcowe – jak widać są one dopiero na końcu tej długiej listy. Współczynnik tarcia obu elementów jest kluczowy. To właśnie ten współczynnik odpowiada za powiedzenie miękka/twarda tarcza lub klocek. Od zawsze istniały różne szkoły. Czy klocek wytrzymujący 60 tys. kilometrów jest lepszy od tego, który wytrzymuje 40 000 km. , jeśli jest zdecydowanie tańszy? Przeliczając stosunek ceny do kilometrów może tak. Wliczając robociznę, przestój pojazdu, jego gotowość czy oddziaływanie na tarcze hamulcową w cyklu życia – mocno wątpliwe.
Różne warunki
Należy również wiedzieć, iż nawet ta sama mieszanka klocków w tej samej flocie, lecz różnych pojazdach może sprawować się zupełnie inaczej.
- Wykonywane zadania – charakter linii, obciążenia;
- Kierowcy – w jaki sposób umieją wykorzystać np. retarder;
- Pojazd – poziom ogranicznika prędkości, dynamika układu napędowego.
Odpowiedź na pytanie co lepsze
Tak samo jak nie można bez odpowiedzi na punkty 1-6 odpowiedzieć na pytanie, co lepsze, tak samo nie można kierować się tylko i wyłącznie ceną w odniesieniu do pozornej oszczędności ekonomicznej i widzi mi się osób niezwiązanych z techniką.
Chcemy testować i posiadać rzetelne wyniki, róbmy to od początku do końca. Nie, dlatego, że się coś komuś wydaje.